Πιστεύετε ότι η επιστήμη έχει την απάντηση σε οποιοδήποτε ερώτημα; Λάθος. Τουλάχιστον όμως τις περισσότερες φορές μπορεί να δώσει την απάντηση σε πολλά φαινομένα. Άραγε, τι έχει να πει για την επίτευξη της ευτυχίας; Από ό,τι φαίνεται έχει να πει κάτι σημαντικό.
Ας ρίξουμε μια ματιά στα πέντε πιο πρόσφατα ερευνητικά δεδομένα που συνδέονται με την επίτευξη της ευτυχίας και πώς η εφαρμογή ορισμένων από αυτών ή και όλων, μπορεί να είναι ωφέλιμη ακόμα και ως αφετηρία για μία πνευματική διεργασία που τείνει στην ευτυχία.
1. Φροντίστε να έχετε δίπλα σας χαρούμενους ανθρώπους.
Ή τουλάχιστον φροντίστε να βρίσκεστε με ανθρώπους που έχουν γύρω τους χαρούμενους ανθρώπους. Μια έρευνα που διεξήχθη πάνω από 20 χρόνια σε συνεργασία με το "Framingham Heart Study", έδειξε ότι οι διακυμάνσεις αλλά και οι οριστικές μεταβολές στην ατομική ευτυχία, μπορεί να έρθουν μέσω των κοινωνικών δικτύων, όπως γίνεται και με τη συναισθηματική μεταδοτικότητα. Ναι, καλά καταλάβατε, η ευτυχία είναι σαν ένα είδος ασθένειας! Οι ερευνητές όμως, όταν σημειώνουν «κοινωνικά δίκτυα» δεν εννοούν το Facebook, αλλά τα φυσικά, παραδοσιακά δίκτυα - όπως τους φίλους και τους συνεργάτες, τους συναδέλφους και τους συντρόφους, αλλά και τα αδέλφια, τους φίλους και τους γείτονες που ζουν κοντά.
"Το πιο σημαντικό από την πλευρά μας είναι η αναγνώριση ότι οι άνθρωποι είναι ενσωματωμένοι σε κοινωνικά δίκτυα και ότι η υγεία και η ευεξία ενός ανθρώπου, επηρεάζει την υγεία και την ευημερία των άλλων", συμπεραίνουν οι ερευνητές, επισημαίνοντας ότι η σχέση μεταξύ της ευτυχίας των ανθρώπων βρέθηκε να εκτείνεται μέχρι και σε τρεις βαθμούς συγγενικής ή φιλικής σχέσης (δηλαδή σε όλη τη διαδρομή - με τους φίλους των φίλων των φίλων). "Αυτό το θεμελιώδες γεγονός της ύπαρξης, μας παρέχει μια βασική εννοιολογική αιτιολόγηση για την ιδιαιτερότητα της δημόσιας υγείας. Ευτυχώς η ανθρώπινη ευτυχία δεν είναι απλώς η επαρχία των απομονωμένων ατόμων".
Επίσης, αξίζει να σημειωθεί κάτι: οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η θλίψη δεν είναι καθόλου "μολυσματική ως ασθένεια", όπως η ευτυχία.
2. Μάθετε να εξασκείτε καλά μία δεξιότητα.
Μια μελέτη που δημοσιεύθηκε το 2009 στο τεύχος του "Journal of Happiness Studies" διαπίστωσε ότι οι άνθρωποι που αφιερώνονται στην εκμάθηση μιας δεξιότητας, τείνουν να αντιμετωπίζουν μεγαλύτερο στρες τη δεδομένη στιγμή, αλλά ανέφεραν μεγαλύτερη ευτυχία και ικανοποίηση σε ωριαία, ημερήσια και μακροπρόθεσμη βάση, ως αποτέλεσμα της επένδυσής τους.
"Δεν μπορείς να κερδίσεις αν δεν ματώσεις, αυτός είναι κανόνας, όταν αποσκοπείς στην ευτυχία μέσα από τη βελτίωσή μίας δεξιότητας", δήλωσε ο Ryan Howell, βοηθός καθηγητής ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο του Σαν Φρανσίσκο. "Οι άνθρωποι συχνά εγκαταλείπουν τους στόχους τους, επειδή είναι αγχωτικοί, αλλά βρήκαμε ότι υπάρχει όφελος στο τέλος της προσπάθειας που προέρχεται από το αποτέλεσμα της τέλειας και εκούσιας εκμάθησης μίας δεξιότητας".
3. Η αυτοκυριαρχία είναι πολύ σημαντική.
Η ίδια μελέτη που απεκάλυψε ότι η εκμάθηση μίας δεξιότητας θα μπορούσε να ενισχύσει συνολικά και μακροπρόθεσμα την ευτυχία, διαπίστωσε επίσης ότι οι σταδιακά αγχωτικοί παράγοντες της εκμάθησης της δεξιότητας, θα μπορούσαν να μειωθούν από την αυτοκυριαρχία αλλά και από μια αίσθηση συντροφικότητας. "Τα αποτελέσματά μας δείχνουν ότι το στιγμιαίο στρες που συνδέεται με τη βελτίωση των δεξιοτήτων μπορεί να μειωθεί, όταν εξασφαλίζεται ότι με αυτόν τον τρόπο καλύπτεται η ανάγκη για αυτονομία και συντροφικότητα", εξηγεί ο Howell. "Αυτό μπορεί να επιτευχθεί για παράδειγμα, όταν αυτή η δραστηριότητα ασκείται μαζί με άλλα άτομα ή φροντίζοντας να είναι κάτι που έχετε επιλεχθεί να γίνει με ειλικρίνεια και να έχει να πει κάτι για τον άνθρωπο που την κάνει".
4. Ξεκινήστε ψυχοθεραπεία.
Πρώτα απ 'όλα, μια σημαντική σημείωση: αν νομίζετε ότι θα μπορούσατε να ωφεληθείτε από την ψυχοθεραπεία, αλλά ανησυχείτε για το τι θα σκεφθούν οι φίλοι και η οικογένειά σας, μην το σκέφτεστε και κάντε το. Γιατί; Επειδή λειτουργεί!
Σε μια ενδιαφέρουσα παραλλαγή στο πανάρχαιο ερώτημα του κατά πόσο τα χρήματα κάνουν τους ανθρώπους χαρούμενους, ο ψυχολόγος Chris Boyce συνέκρινε το κόστος της ψυχολογικής θεραπείας και την αποτελεσματικότητά της, σε σχέση με τη χρηματική αποζημίωση που επερχόταν ψυχολογικών δυσφοριών. Τα ευρήματά του, τα οποία δημοσιεύθηκαν σε οικονομικό περιοδικό, βρήκαν ότι η ψυχοθεραπεία είναι 32 φορές πιο αποδοτική στην αύξηση της ευτυχίας από το κυνικό χρήμα.
"Η σημασία του χρήματος για τη βελτίωση της ευημερίας μας και κατ' επέκταση και η μεγαλύτερη ευτυχία που ενδεχομένως να φέρνει, είναι πολύ υπερτιμημένη στις κοινωνίες μας", σημειώνει ο Boyce. "Τα οφέλη να έχει κανείς καλή ψυχική υγεία, από την άλλη πλευρά, συχνά δεν εκτιμώνται πλήρως και οι άνθρωποι δεν συνειδητοποιούν την ισχυρή επίδραση που η ψυχολογική θεραπεία μπορεί να έχει για τη βελτίωση της ευημερίας τους".
5. Σταματήστε να κυνηγάτε την ευτυχία.
Εάν κρατήσετε ένα πράγμα μόνο από αυτό το άρθρο, ας είναι αυτό: για να είναι κανείς ευτυχισμένος, θα πρέπει να σταματήσει να προσπαθεί να είναι ευτυχισμένος.
Δεν πρέπει να αμφισβητείται το γεγονός ότι η μέτρηση της ευτυχίας είναι όπως όταν προσπαθεί κανείς να ζυγίσει μια ιδέα σε κιλά. Ναι, υπάρχουν τρόποι για να μετρηθεί η ευτυχία, είτε με χημικό τρόπο ή με ένα ερωτηματολόγιο, αλλά αν το επεξεργαστείτε καλύτερα, "ευτυχία" σημαίνει διαφορετικά πράγματα σε διαφορετικούς ανθρώπους και είναι μία από τις πιο ομιχλώδεις ιδέες που υπάρχουν - και ένα από τα μεγαλύτερα μειονεκτήματα αυτής της αλήθειας είναι ότι όταν η ευτυχία γίνεται αυτοσκοπός, μπορεί πολύ εύκολα να γυρίσει μπούμερανγκ.
Μερικά από τα πιο σημαντικά ερευνητικά δεδομένα για την ευτυχία που έχουν αναδυθεί τα τελευταία χρόνια, βρίσκονται σε άμεση αντίθεση με τη λατρεία της θετικότητας που χαρακτηρίζεται από ασυναρτησίες αναφορικά με τη θετική σκέψη και τα βιβλία αυτοβοήθειας, που τοποθετούν μια μονοδιάστατη οπτική στον καθορισμό των υποκειμενικών στόχων της ευτυχίας.
Σε μία έρευνα που συμμετείχε το 2011 ο ψυχολόγος June Gruber του Yale, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η επιδίωξη της ευτυχίας μπορεί πραγματικά να οδηγήσει σε αρνητικά αποτελέσματα - όχι επειδή το να περιβάλλει κανείς τον εαυτό του με θετικούς ανθρώπους, η άριστη γνώση μιας δεξιότητας, η εφαρμογή της θεραπείας ή η άσκηση αυτοκυριαρχίας δεν συμβάλλουν στην ευτυχία από μόνα τους, αλλά επειδή "όταν το κάνετε με το κίνητρο ή την προσδοκία ότι αυτά τα πράγματα θα έπρεπε να σας κάνουν ευτυχισμένο ενδέχεται τελικά η εφαρμογή αυτών να οδηγήσουν σε απογοήτευση και περιορισμό της ευτυχίας", λέει ο Gruber.
Έτσι λοιπόν μπορείτε να ανακουφιστείτε. Σταματήστε να προσπαθείτε να επικεντρωθείτε να γίνεται ευτυχισμένοι και απλά... αφήστε το να συμβεί. Περιβάλλετε τον εαυτό σας με ανθρώπους που αγαπάτε και σας κάνουν να νιώθετε καλά όχι για να γίνετε ευτυχισμένοι, αλλά για να απολαύσετε την παρέα τους. Κατακτήστε μία δεξιότητα όχι για να αυξήσετε τα ευτυχισμένα συναισθήματά σας αλλά για να απολαύσετε τη διαδικασία μέχρι το τέλος. Κάντε την ευτυχία βίωμα, όχι αυτοσκοπό.
