«Εκείνη τη στιγμή, το μόνο που θέλω είναι κάποιος να μου δώσει μια αγκαλιά. Να μου πει ότι είναι μια στιγμή και θα περάσει. Θέλω να με ακούσουν και να μην απορρίψουν τις σκέψεις μου, ακόμα κι αν φαίνονται υπερβολικές!»
Διαγνώστηκα με διπολική διαταραχή το 2015, λίγο μετά το θάνατο της μαμάς μου μετά από μια σκληρή μάχη με τον καρκίνο. Κοιτώντας πίσω, το πρώτο μου ψυχωτικό επεισόδιο ήταν στην πραγματικότητα το 1994, μετά από ένα τραυματικό γεγονός στη ζωή μου.
Παρόλο που διαγνώστηκα το 2015, μου πήρε μέχρι το 2020 για να δεχτώ τελικά τη διάγνωσή μου και να μην ντρέπομαι για αυτή. Είχα κρυφτεί πίσω από την ασθένεια για πάρα πολύ καιρό, φορώντας μια μάσκα για να φαίνομαι εντάξει στον κόσμο. Πριν λίγο καιρό όμως δημοσίευσα στο Facebook και στο Twitter μία ανάρτηση για τη διπολική μου διάγνωση. Το έκανα αυτό, σκεπτόμενη ότι αυτοί στους οποίους δεν αρέσει αυτό, μπορούν να απομακρυνθούν. Είναι δική τους επιλογή, όχι δική μου.
Στην πραγματικότητα όμως δέχθηκα πολλά μηνύματα υποστήριξης. Μερικά μάλιστα από ανθρώπους που δεν έχω δει εδώ και πολλά χρόνια. Αυτό ήταν τόσο παρήγορο, σε μια εποχή που ένιωθα μόνη και ότι ήθελα να δώσω ένα τέλος σε όλα.
Δεν είχα παραδεχθεί δημοσίως ότι έχω διπολική διαταραχή, γιατί ανησυχούσα για την κριτική που θα δεχόμουν.
Τα παιδιά μου θα επηρεάζονταν, θα εκφοβίζονταν ή θα βίωναν αποκλεισμό λόγω της ασθένειάς μου; Θα επηρεάζονταν οι εργασιακές μου προοπτικές; Είμαι αυτοαπασχολούμενη λογίστρια και ανησυχώ ότι πιθανοί μελλοντικοί πελάτες μπορεί να μη δεχθούν να συνεργαστούν μαζί μου εξαιτίας της διάγνωσής μου. Ωστόσο, οι πελάτες μου που έχω τώρα είναι εξαιρετικοί και έχουν συνεργαστεί μαζί μου σε δύσκολους καιρούς.
Διαβάστε σχετικά: Διπολική Διαταραχή: Τι είναι;
Τα παιδιά μου είναι ανθεκτικά, ενώ πάντα ήμουν ανοιχτή μαζί τους για την ασθένειά μου και απάντησα σε οποιεσδήποτε ερωτήσεις είχαν. Πρόκειται για την επόμενη γενιά, οπότε αν μπορούμε να είμαστε ανοιχτοί σε ζητήματα ψυχικής υγείας σε νεαρή ηλικία, αυτό θα βοηθήσει στην αντιμετώπιση του στίγματος από το οποίο πλήττονται ακόμα και σήμερα.
Η διπολική διαταραχή επηρεάζει κάθε άτομο που είναι στη ζωή μου. Όταν βρίσκομαι σε μανιακό επεισόδιο, αισθάνομαι ανίκητη. Αυτό μπορεί να εκδηλωθεί ως αλαζονεία, αλλά στην πραγματικότητα είναι μια αληθινή πεποίθηση ότι έχεις υπερδυνάμεις.
Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, μπορούν να ειπωθούν πράγματα που δε θα λέγονταν υπό κανονικές συνθήκες και που μπορούν να προκαλέσουν κακό στους αγαπημένους μου. Ο τρόπος με τον οποίο αντιδρούν έχει τεράστιο αντίκτυπο σε μένα και μπορεί να επεκτείνει τη μανία, καθώς και να καθυστερήσει την ανάρρωση.
Εκείνη τη στιγμή, το μόνο που θέλω είναι κάποιος να μου δώσει μια αγκαλιά. Να μου πει ότι είναι μια στιγμή και θα περάσει. Θέλω να με ακούσουν και να μην απορρίψουν τις σκέψεις μου, ακόμα κι αν φαίνονται υπερβολικές!
Οι επαγγελματίες υγείας έχουν επίσης τεράστιο αντίκτυπο στο μανιακό επεισόδιο. Πρέπει να ακούσουν με ενσυναίσθηση και να καθησυχάσουν. Αν αισθανθώ ότι δεν ακούν, κάτι που πάντα υπάρχει σαν σκέψη εκείνη τη στιγμή, αυτό μπορεί να με αναστατώσει, να τροφοδοτήσει την παράνοια και εν τέλει να οδηγήσει σε ψύχωση.
Γνωρίζω ότι ο όρος της διπολικής διαταραχής είναι αρκετά διαδεδομένος, αλλά αισθάνομαι ότι η γνώση για την ασθένεια και ο καλύτερος τρόπος υποστήριξης, χρειάζεται ακόμη περισσότερη εξέλιξη και πρόοδο.
Μία από τις πιο δύσκολες περιπτώσεις που πρέπει να αντιμετωπίσετε είναι η περίπτωση που τα μέλη της οικογένειας σας κατηγορούν ότι είστε εγωιστές και ότι προσπαθείτε να τραβήξετε την προσοχή. Είχα ανάλογη εμπειρία, κατηγορήθηκα ότι δεν διαχειρίζομαι σωστά την ασθένειά μου και ότι το μανιακό επεισόδιο δεν θα συνέβαινε αν είχα πάρει τα χάπια μου νωρίτερα. Απλά θέλω να φωνάξω (και πιθανότατα να το έχω κάνει κιόλας): Είναι απλά μια ασθένεια!
Αν γλιστρούσα στον πάγο και έσπαγα το πόδι μου, θα μου έλεγαν συνεχώς αν φορούσες καλύτερα παπούτσια ή δεν έβγαινες, αυτό δεν θα συνέβαινε; Δεν το νομίζω. Οπότε, γιατί μπορούμε να κατηγορήσουμε εύκολα κάποιον με μια «αόρατη» ψυχική ασθένεια; Όταν η ψύχωση αποφασίζει να εμφανιστεί, αυτό συμβαίνει πιο γρήγορα από οποιοδήποτε φάρμακο που μπορεί να τη σταματήσει.
Η λέξη ψύχωση θεωρείται τρομακτική. Για το άτομο που τη βιώνει είναι. Πρόσφατα, μπορούσα να αισθανθώ την ψύχωση να έρχεται και προσπαθούσα να ακούσω μουσική, για να αποσπάσω τον εαυτό μου.
Η μουσική έχει υπάρξει θεραπευτική για μένα. Μερικές φορές θέλω να τραγουδήσω και να χορέψω, για να αποβάλλω την υπερβολική ενέργεια που έχω. Παρακαλώ μη με σταματάτε - αυτό είναι η απελευθέρωσή μου. Με την ψύχωση και τη μανία συνωστίζονται πολλές σκέψεις στο κεφάλι μου, με κάποιο τρόπο πρέπει να βγουν. Συχνά τις γράφω στο χαρτί - με αυτόν τον τρόπο δε θα προσβάλλουν τους άλλους, όπως τα λόγια.
Επίσης, έχω βιώσει κατάθλιψη κατά καιρούς. Αυτό είναι στο άλλο άκρο του φάσματος και μπορεί να με κρατήσει καθηλωμένη στο κρεβάτι μέχρι το απόγευμα. Δε βλέπω κανένα λόγο να σηκωθώ από το κρεβάτι, αισθάνομαι να αποστραγγίζονται όλες μου οι δυνάμεις.
Έχω αναπτύξει μερικούς μηχανισμούς αντιμετώπισης για αυτό το συναίσθημα: να σπάω τη μέρα σε τρία τμήματα: πρωί, απόγευμα και βράδυ. Αν έχω ένα κακό πρωινό, έχω ακόμα το απόγευμα και το βράδυ που μπορεί να γίνει καλύτερο. Έχω μάθει να βγαίνω τουλάχιστον για μια βόλτα - δε χρειάζεται να είναι κάτι μεγάλο. Μόνο όσο χρειάζεται για να αναπνεύσω λίγο καθαρό αέρα και να εκτιμήσω τα μικρά, καθημερινά πράγματα.
Αυτό που σίγουρα δε χρειάζομαι εκείνες τις ώρες είναι σχόλια όπως "έλα, σκέψου θετικά", "χαμογέλα", "ψηλά το κεφάλι", "δεν έχεις λόγο να λυπάσαι για κάτι" και "έχεις καλό σπίτι και οικογένεια, τι άλλο θέλεις για να είσαι χαρούμενη".
Διαβάστε σχετικά: Η αιτία εμφάνισης της Διπολικής Διαταραχής δεν είναι μόνο μία
Πιστέψτε με, ξέρω ότι είμαι τυχερή που τα έχω όλα αυτά. Θα μπορούσα όμως να είμαι ο πλουσιότερος άνθρωπος στον πλανήτη, με το μεγαλύτερο δίκτυο οικογένειας και φίλων γύρω μου και όλοι να με αγαπούν. Όμως όταν η κατάθλιψη χτυπά, δεν μπορεί να δει τίποτα από αυτά.
Η ψυχική ασθένεια δεν κάνει διακρίσεις – μπορεί να επηρεάσει οποιονδήποτε ανά πάσα στιγμή στη ζωή του. Γιατί λοιπόν τη στιγματίζουμε, γιατί την αντιμετωπίζουμε διαφορετικά από τη σωματική ασθένεια; Θα ήταν εκπληκτικό αν τόσο η σωματική όσο και η ψυχική ασθένεια θα μπορούσαν να αντιμετωπιστούν ισότιμα.
Πιστεύω ότι η επόμενη γενιά έχει τη μεγαλύτερη ελπίδα να τερματίσει το στίγμα, μιας και θα είναι πιο ενημερωμένη σχετικά. Τα κοινωνικά μέσα ενημέρωσης θα είναι το πιο ισχυρό όπλο σε αυτό το εγχείρημα. Τα λόγια του καθενός μπορούν να έχουν ισχυρό αντίκτυπο, τόσο θετικό όσο και αρνητικό.
Για να χρησιμοποιήσω λοιπόν μια κοινή, αλλά τόσο αληθινή φράση: Σε έναν κόσμο όπου μπορείτε να είστε οτιδήποτε, να είστε ευγενικοί.
**Θέλετε να μοιραστείτε και εσείς τη δική σας κατάθεση ψυχής για την ψυχική ασθένεια και να καταπολεμήσετε το στίγμα; Στείλτε το άρθρο σας στο articles@psychologynow.gr!
Απόδοση: Κατερίνα Κακουλάκη – Ψυχολόγος
Επιμέλεια: PsychologyNow.gr
Πηγή
