PsychologyNow Team

Ο νευροδιαβιβαστής του στρες ξυπνάει τον εγκέφαλό σας περισσότερες από 100 φορές τη νύχτα. Και αυτό είναι απόλυτα φυσιολογικό

Ο νευροδιαβιβαστής του στρες ξυπνάει τον εγκέφαλό σας περισσότερες από 100 φορές τη νύχτα. Και αυτό είναι απόλυτα φυσιολογικό

PsychologyNow Team
άνδρας του οποίου ο νευροδιαβιβαστής του στρες ξυπνάει τον εγκέφαλό του περισσότερες από 100 φορές τη νύχτα
Image credit: gpointstudio/ freepik.com

Αυτά τα ξυπνήματα είναι μέρος ενός φυσιολογικού, καλού νυχτερινού ύπνου και μπορεί και να σημαίνει ακόμη ότι κοιμηθήκατε καλά.


Ξυπνάτε. Το ξυπνητήρι δείχνει 02:56.

Ωχ όχι, δεν ήρθε η ώρα να ξυπνήσω ακόμη, σκέφτεστε, φοβούμενοι ότι θα χρειαστείτε πάρα πολύ καφέ για να μείνετε ξύπνιοι την επόμενη ημέρα.

Οι περισσότεροι άνθρωποι πιστεύουν ότι ένας καλός βραδινός ύπνος δεν θα πρέπει να διακόπτεται. Αυτός είναι ο λόγος που μπορεί να σας είναι εξαιρετικά ενοχλητικό να ξυπνάτε στη μέση της νύχτας όταν το μόνο που θέλετε είναι να κοιμηθείτε.

Νέα έρευνα του Πανεπιστημίου της Κοπεγχάγης δείχνει ότι ο νευροδιαβιβαστής του στρες, η νοραδρεναλίνη είναι η αιτία που ξυπνάτε πολλές φορές τη νύχτα. Όμως μην ανησυχείτε. Είναι μέρος ενός φυσιολογικού, καλού νυχτερινού ύπνου και μπορεί και να σημαίνει ακόμη ότι κοιμηθήκατε καλά.

Νοραδρεναλίνη

Η νοραδρεναλίνη είναι μια ορμόνη του στρες και ουσία του νευροδιαβιβαστή, που σχετίζεται με την αντίδραση της πάλης ή φυγής του σώματος. Σχετίζεται με την αδρεναλίνη και τα επίπεδα της μπορεί να αυξάνονται κατά τη διάρκεια του στρες, αλλά επίσης σας βοηθάει να μένετε εστιασμένοι.

Σύμφωνα με την επίκουρη καθηγήτρια Celia Kjærby του Κέντρου Translational Neuromedicine, που είναι μια από τις κύριες συγγραφείς της μελέτης: Μπορεί να νομίζετε ότι ο ύπνος είναι μια συνεχής κατάσταση στην οποία βρίσκεστε και μετά ξυπνάτε. Αλλά συμβαίνουν πολλά περισσότερα στον ύπνο από όσα βλέπουμε ή νιώθουμε. Μάθαμε ότι η νοραδρεναλίνη έχει ως αποτέλεσμα να ξυπνάτε περισσότερες από 100 φορές τη νύχτα και αυτό κατά τη διάρκεια ενός απόλυτα φυσιολογικού ύπνου.

Αν και η νοραδρεναλίνη τεχνικά προκαλεί τον εγκέφαλό σας να ξυπνήσει περισσότερες από 100 φορές τη νύχτα, δεν θεωρούμε ότι αυτό ισοδυναμεί με ένα κανονικό ξύπνημα.

Όπως εξηγεί η υποψήφια διδάκτωρ Mie Andersen, που είναι η δεύτερη κύρια συγγραφέας της μελέτης, Νευρολογικά, πραγματικά ξυπνάτε, επειδή η εγκεφαλική σας δραστηριότητα κατά τη διάρκεια αυτών των πολύ σύντομων στιγμών είναι η ίδια όπως όταν είστε ξύπνιοι. Όμως η στιγμή είναι τόσο σύντομη που ο άνθρωπος που κοιμάται δεν θα την παρατηρήσει.

Παρόλο που οι ερευνητές μελέτησαν ποντίκια, τα ευρήματά τους μπορούν πιθανότατα να μεταφραστούν στους ανθρώπους, επειδή εστίασαν σε βασικούς βιολογικούς μηχανισμούς, δηλαδή, μηχανισμούς που μοιράζονται όλα τα θηλαστικά.

Ο νευροδιαβιβαστής του στρες νοραδρεναλίνη επηρεάζει τα κύματα του ύπνου

Η καθηγήτρια Maiken Nedergaard, που ηγήθηκε της μελέτης, βλέπει το νέο εύρημα ως ένα σημαντικό κομμάτι του παζλ για την κατανόηση όσων συμβαίνουν στον εγκέφαλο όταν κοιμόμαστε.

Βρήκαμε την ουσία για το μέρος του ύπνου που μας κάνει να ξυπνάμε ξεκούραστοι και που μας βοηθάει να θυμόμαστε αυτά που μάθαμε την προηγούμενη ημέρα. Βρήκαμε ότι το αναζωογονητικό κομμάτι του ύπνου οδηγείται από κύματα νοραδρεναλίνης. Τα πολύ σύντομα ξυπνήματα δημιουργούνται από κύματα νορεπινεφρίνης, που είναι επίσης πολύ σημαντικά για τη μνήμη, λέει η Maiken Nedergaard. Θα μπορούσατε να πείτε ότι τα σύντομα ξυπνήματα επανεκκινούν τον εγκέφαλο ώστε να είναι έτοιμος να αποθηκεύσει μνήμη όταν βυθίζεστε πάλι στον ύπνο.

Θα επιστρέψουμε στο θέμα της μνήμης σύντομα.


Διαβάστε σχετικά: Οι 7 πιο σημαντικές επιπτώσεις της αϋπνίας στην ψυχική υγεία


Τι έκαναν οι ερευνητές

Μικροσκοπικές οπτικές ίνες φτιαγμένες από γυαλί και γενετικά τροποποιημένους «υποδοχείς φωτός» τοποθετήθηκαν στους εγκεφάλους των ποντικιών του πειράματος. Οι οπτικές ίνες επισυνάφθηκαν σε καλώδια, συμπεριλαμβανομένης μιας πηγής φωτός LED.

Στη συνέχεια, οι ερευνητές μέτρησαν τα επίπεδα της νοραδρεναλίνης στο εδώ και τώρα ενώ τα ζώα κοιμόντουσαν και τα σύγκριναν με την ηλεκτρική δραστηριότητα στους εγκεφάλους τους. Σε εκείνο το σημείο εντόπισαν τα υψηλά επίπεδα νοραδρεναλίνης. Έπειτα οι ερευνητές πραγματοποίησαν τεστ μνήμης με τη χρήση του εμφυτευμένου εργαλείου για να αυξήσουν το εύρος των κυμάτων νοραδρεναλίνης, βελτιώνοντας τη μνήμη των ζώων.

Σύμφωνα με παλαιότερη έρευνα η νοραδρεναλίνη που σχετίζεται με το στρες είναι αδρανής κατά τη διάρκεια του ύπνου. Συνεπώς, οι ερευνητές έμειναν έκπληκτοι όταν διαπίστωσαν πόσο δραστήρια είναι η νοραδρεναλίνη στην πραγματικότητα κατά τη διάρκεια του ύπνου.

Η νέα μελέτη δείχνει ότι όταν κοιμόμαστε το επίπεδο της νοραδρεναλίνης στο σώμα συνεχώς αυξομειώνεται σε κυματιστό μοτίβο. Υψηλά επίπεδα νοραδρεναλίνης σημαίνουν ότι ο εγκέφαλος είναι στιγμιαία ξύπνιος, ενώ χαμηλά επίπεδα νοραδρεναλίνης σημαίνουν ότι κοιμάστε. Δηλαδή, τα επίπεδα νοραδρεναλίνης σας και ο βαθμός του «ξυπνήματος» συνδέονται και συνεχώς αλλάζουν.

Περνάνε περίπου 30 δευτερόλεπτα από μια «κορυφή» στην επόμενη, που σημαίνει ότι τα επίπεδα νοραδρεναλίνης σας αλλάζουν συνεχώς. Ταυτόχρονα, θα μπορούσαμε να πούμε ότι όσο πιο βαθιά η «κοιλάδα», δηλαδή καλύτερος ο ύπνος, τόσο υψηλότερη η ακόλουθη κορυφή και τόσο υψηλότερος ο βαθμός ξυπνήματος, λέει η Mie Andersen.

Η Kjærby προσθέτει λέγοντας Αυτό δείχνει ότι ίσως δεν χρειάζεται να ανησυχείτε αν ξυπνάτε τη νύχτα. Φυσικά, δεν είναι καλό να είστε άυπνοι για εκτεταμένες περιόδους, αλλά η μελέτη μας προτείνει ότι τα σύντομα ξυπνήματα είναι ένα φυσιολογικό μέρος των φάσεων του ύπνου που σχετίζονται με τη μνήμη. Μπορεί και να σημαίνει ακόμη ότι κοιμηθήκατε πολύ καλά.

Τα ποντίκια ανέπτυξαν «υπέρ μνήμη»

Είναι πασίγνωστο ότι ο ύπνος είναι καλός για μας, με πολλούς τρόπους. Απομακρύνει τα απόβλητα, προλαμβάνει τη νόσο του Alzeheimer’s και βελτιώνει τη μνήμη μας. Το τελευταίο ήταν επίσης ένα θέμα που εστίασε αυτή η μελέτη και τα ευρήματα προτείνουν ότι τα ποντίκια με τον υψηλότερο αριθμό βαθέων κοιλάδων νοραδρεναλίνης ήταν επίσης εκείνα με την καλύτερη μνήμη.

Αρχικά, στα ποντίκια επιτράπηκε να μυρίσουν δύο πανομοιότυπα αντικείμενα. Μετά τα έβαλαν να κοιμηθούν και όταν ξύπνησαν τα οδήγησαν πάλι στα αντικείμενα. Παρόλα αυτά, ένα από τα δύο αντικείμενα είχε αντικατασταθεί από ένα νέο αντικείμενο. Τα ποντίκια που είχαν δει τον μεγαλύτερο αριθμό κοιλάδων νοραδρεναλίνης ήταν πιο επιρρεπή να μελετήσουν το νέο αντικείμενο, που σημαίνει ότι θυμήθηκαν ότι είχαν δει ένα διαφορετικό αντικείμενο την τελευταία φορά.

Νέες προοπτικές στη χρήση νοραδρεναλίνης στα αντικαταθλιπτικά

Εκτός από την αύξηση της γνώσης μας για τον ύπνο, η νέα μελέτη παρέχει τροφή για σκέψη όσον αφορά στα αντικαταθλιπτικά.

Κάποιες μορφές αντικαταθλιπτικών αυξάνουν το επίπεδο της νοραδρεναλίνης στο σώμα, που αυξάνει τον κίνδυνο ότι θα δείτε λιγότερες βαθιές κοιλάδες ύπνου. Η μελέτη μας δείχνει ότι αυτό είναι πιθανό να επηρεάσει τη μνήμη σας» λέει η Kjærby και προσθέτει ότι γι’ αυτό πρέπει να εστιάσουμε την προσοχή πώς διαφορετικοί τύποι φαρμάκων που ρυθμίζουν το επίπεδο της νοραδρεναλίνης στο σώμα επηρεάζουν τον ύπνο μας.

Στο μέλλον, θα πρέπει να επιδιώξουμε να αναπτύξουμε φάρμακα που δεν επηρεάζουν τα κύματα νοραδρεναλίνης κατά τη διάρκεια του ύπνου.

Η έρευνα δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Nature Neuroscience.


EFH MES 3N
Έρευνα: Celia Kjaerby et al, Memory-enhancing properties of sleep depend on the oscillatory amplitude of norepinephrine, Nature Neuroscience (2022).

Απόδοση: Έφη Μεσιτίδου
Επιμέλεια: PsychologyNow.gr
Πηγή

*Απαγορεύεται ρητώς η αναπαραγωγή χωρίς προηγούμενη άδεια των υπευθύνων της ιστοσελίδας*

2. banner diafhmishs mypsychologist koino

Κάντε like στην σελίδα μας στο Facebook 
Ακολουθήστε μας στο Twitter 

Διαβαστε ακομη

Βρείτε μας στα...