Το άγγιγμα, μας συνδέει με τον κόσμο και τα στοιχεία δείχνουν, ότι μπορεί ακόμη να βοηθήσει στη μείωση του άγχους και να μας ανακουφίσει από τον πόνο. Μπορεί όμως το άγγιγμα να συμβάλει και στην ανάπτυξη του εγκεφάλου μας;
Μία νέα έρευνα τώρα αποκαλύπτει ότι οι εμπειρίες που έχουμε μέσω της αίσθησης της αφής - ειδικά στην παιδική ηλικία – διαμορφώνουν κυριολεκτικά την ανάπτυξη του εγκεφάλου.
Αυτό αποδείχθηκε πρόσφατα από μια ομάδα ερευνητών στο Νοσοκομείο Παίδων Nationwide στο Columbus, Οχάιο. Οι ερευνητές τοποθέτησαν ηλεκτρόδια στα κεφάλια 125 μωρών και κατέγραψαν τη δραστηριότητα του εγκεφάλου τους, ενώ άγγιζαν ελαφρά το δέρμα τους.
Αρχικά, κατέγραψαν σε τελειόμηνα βρέφη (μωρά που γεννήθηκαν στις 37 εβδομάδες κύησης ή μετά από 37 εβδομάδες) την τυπική αντίδραση του εγκεφάλου στην αφή. Στη συνέχεια, κατέγραψαν την εγκεφαλική δραστηριότητα των βρεφών που γεννήθηκαν πρόωρα (πριν από τις 37 εβδομάδες). Τα πρόωρα και τελειόμηνα μωρά προέρχονταν από γονείς της ίδιας περίπου ηλικίας.
Σε σύγκριση με τα τελειόμηνα, τα πρόωρα βρέφη έδειξαν εκ διαμέτρου μειωμένη εγκεφαλική δραστηριότητα όταν τα άγγιζαν. Οι ερευνητές σημείωσαν επίσης μια διαφορά στην κατανομή της ηλεκτρικής δραστηριότητας σε όλο το τριχωτό της κεφαλής, δηλαδή, διαφορετικά μέρη του εγκεφάλου δραστηριοποιούνταν σε διαφορετικές χρονικές στιγμές, όταν τα άγγιζαν.
Διαβάστε σχετικά: Η ψυχολογία της ανθρώπινης επαφής
Οι ερευνητές έδειξαν επίσης για πρώτη φορά, ότι για τα πρόωρα μωρά η ποιότητα τoυ αγγίγματος επηρέαζε τη λειτουργία του εγκεφάλου των μωρών ενώ βρίσκονταν στο νοσοκομείο μετά τη γέννηση (συνήθως περίπου ένα μήνα). Όταν εξέτασαν τα πρόωρα μωρά, λίγο πριν πάρουν εξιτήριο από το νοσοκομείο, βρήκαν ότι όσο περισσότερο ένιωθαν ένα ευχάριστο και φροντιστικό άγγιγμα (όπως ο θηλασμός ή η επαφή με το δέρμα), τόσο μεγαλύτερη ήταν η αντίδραση του εγκεφάλου τους στο άγγιγμα. Αντιστρόφως, το δυσάρεστο άγγιγμα, όπως οι παρακεντήσεις του δέρματος, συσχετίστηκαν με μειωμένη εγκεφαλική δραστηριότητα.
Αυτό αποδεικνύει ότι οι αισθητικές εμπειρίες μας στην πρώιμη παιδική ηλικία έχουν σημαντικές επιπτώσεις στη λειτουργία του εγκεφάλου. Τα ευρήματα των ερευνητών προσθέτουν στοιχεία στην αυξανόμενη κατανόηση μας ότι η λειτουργία του εγκεφάλου δεν μπορεί να θεωρηθεί χωριστή με εκείνη του σώματος.
Το αισθητήριο σύστημα που υποστηρίζει την αφή και τις σωματικές αισθήσεις είναι το πρώτο που αναπτύσσεται στον άνθρωπο και μπορεί να αποτελέσει τη βάση για πολλές διεργασίες που έρχονται αργότερα, όπως η ανάπτυξη των άλλων αισθήσεων και της κοινωνικής και γνωστικής ανάπτυξης. Αυτός μπορεί να είναι ο λόγος που η ανώμαλη αισθητηριακή επεξεργασία είναι ένας ισχυρός προγνωστικός παράγοντας προβλημάτων υγείας και μαθησιακών δυσκολιών στη μετέπειτα ζωή.
Η σύνδεση με τον αυτισμό
Μια άλλη μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο Cell πριν λίγους μήνες, αναδεικνύει τη σχέση των πρώιμων εμπειρίων με το άγγιγμα με τη διαμόρφωση του εγκεφάλου και τη συμπεριφορά στη μετέπειτα ζωή. Αυτή η μελέτη, από ερευνητές του Πανεπιστήμιου του Χάρβαρντ, βρήκε μια σχέση μεταξύ της υπερευαίσθητης αφής σε νεογνά ποντίκια και των ψυχολογικών προβλημάτων που μοιάζουν με τις πτυχές του αυτισμού.
Οι ερευνητές προκάλεσαν στο δέρμα των ποντικών γονιδιακές μεταλλάξεις που σχετίζονται με τον αυτισμό, προκαλώντας υπερευαισθησία και μια αλλαγή στην αντίληψη της υφής του δέρματος. (Η υπερευαισθησία στο άγγιγμα και σε ορισμένες υφές του δέρματος αναγνωρίζεται ολοένα και περισσότερο ως ένα σύμπτωμα του αυτισμού - παράλληλα με τα παραδοσιακά κοινωνικά και επικοινωνιακά προβλήματα).
Διαβάστε σχετικά: Η στενή επαφή και οι αγκαλιές στη βρεφική ηλικία αλλάζουν το γενετικό μας επίπεδο
Παρά το γεγονός ότι οι παρεμβάσεις ήταν μόνο δερματικές και όχι εγκεφαλικές, διαπιστώθηκε ότι τα ποντίκια έγιναν λιγότερο κοινωνικά και ήταν πιο ανήσυχα. Αυτές οι ψυχολογικές συνέπειες παρατηρήθηκαν μόνο όταν τροποποιήθηκε το άγγιγμα στα νέα ποντίκια, αλλά όχι στα μεγαλύτερα.
Τα υπερβολικά απτικά ερεθίσματα κατά τη διάρκεια της εξερεύνησης του κόσμου από ένα παιδί, θα μπορούσε να το αναγκάσει να αποσυρθεί, κάτι που οδηγεί σε καθυστερήσεις στην ανάπτυξη της γλώσσας και των κοινωνικών δεξιοτήτων. Παρομοίως, αν τα παιδιά είναι τυφλά ή κωφά μια μορφή αισθητηριακά επιβαλόμενης κοινωνικής στέρησης, μπορεί να επηρεάσει τη συμπεριφορά και την ανάπτυξη του εγκεφάλου του παιδιού.
Οι ερευνητές παρέχουν γνώσεις σχετικά με το πώς η εμπειρία διαμορφώνει το μυαλό μας, αλλά η μελέτη της έχει, επίσης, σαφές ενδιαφέρον για τη φροντίδα των νεογέννητων. Η επαφή με το σώμα μπορεί να είναι χρήσιμη για την προώθηση της υγείας, ιδιαίτερα στα πρόωρα μωρά, δίνοντας στον κόσμο την επιπλέον δικαιολογία, λες και τη χρειαζόταν, για να χαϊδεύει χαριτωμένα μωρά.
Πηγη: theconversation.com
Απόδοση – Επιμέλεια: PsychologyNow.gr
