Μία καινούρια τεχνική ανέπτυξαν ερευνητές από το Πανεπιστήμιου του Ελσίνκι, βάσει της οποίας ένας υπολογιστής απεικονίζει σχηματικά τη σκέψη, ενώ παρακολουθεί και ερμηνεύει τις διεγέρσεις του ανθρώπινου εγκεφάλου.
Κατά μία έννοια, πρόκειται για έναν υπολογιστή που προσπαθεί να απεικονίσει ό,τι σκέφτεται ένας άνθρωπος. Ως αποτέλεσμα αυτής της διεργασίας, ο υπολογιστής είναι σε θέση να παράγει εξ ολοκλήρου νέες πληροφορίες, όπως για παράδειγμα πλασματικές εικόνες που δεν υπήρχαν προηγουμένως.
Η τεχνική αυτή βασίζεται στην ιδέα μιας πρωτότυπης διασύνδεσης εγκεφάλου- υπολογιστή. Σε αντίστοιχες διασυνδέσεις στο παρελθόν, υπήρχε η δυνατότητα μεταβίβασης πληροφοριών από τον εγκέφαλο στον υπολογιστή, όπως η καταγραφή γραμμάτων ή η μετακίνηση του κέρσορα.
Μέχρι στιγμής, η έρευνα αυτή είναι η πρώτη του είδους της, όπου τόσο η απεικόνιση πληροφοριών στον υπολογιστή όσο και των σημάτων του εγκεφάλου πραγματοποιούνται ταυτόχρονα, χρησιμοποιώντας μεθόδους Τεχνητής Νοημοσύνης. Ως αποτέλεσμα, προέκυψε η δημιουργία εικόνων που ταίριαζαν με τα οπτικά ερεθίσματα στα οποία οι συμμετέχοντες εστίασαν την προσοχή τους, μέσω της αλληλεπίδρασης των αποκρίσεων του εγκεφάλου και του νευρωνικού δικτύου.
Η έρευνα δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Scientific Reports, το οποίο είναι ένα διαδικτυακό πολυεπιστημονικό, ελεύθερης πρόσβασης περιοδικό, δημιουργημένο από τους εκδότες του περιοδικού Nature.
Νευροπροσαρμοστική απεικόνιση
Οι ερευνητές ονομάζουν τη μέθοδο αυτή Νευροπροσαρμοστική απεικόνιση. Στην έρευνα συμμετείχαν συνολικά 31 εθελοντές με στόχο την αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας της τεχνικής. Στους συμμετέχοντες παρουσιάστηκαν εκατοντάδες εικόνες διαφορετικών ανθρώπων, σχεδιασμένες μέσω μεθόδων Τεχνητής Νοημοσύνης, ενώ παράλληλα καταγράφηκαν οι αντιδράσεις του εγκεφάλου τους μέσω της χρήσης Ηλεκτροεγκεφαλογραφήματος (EEG).
Οι εθελοντές έπρεπε να εστιάσουν σε συγκεκριμένα χαρακτηριστικά, όπως πρόσωπα ηλικιωμένων ή χαμογελαστών ανθρώπων. Ενώ κοιτούσαν τις εικόνες των προσώπων που εναλλάσσονταν ταχύτατα μπροστά τους, τα ηλεκτροεγκεφαλογραφήματα των υποκειμένων τροφοδοτούσαν ένα νευρωνικό δίκτυο, ώστε οι ερευνητές να συμπεραίνουν εάν κάποια από τις εικόνες που προβάλλονταν, αναγνωριζόταν από τον εγκέφαλο ως συναφής με αυτό που αναζητούσαν οι συμμετέχοντες.
Με βάση αυτή την πληροφορία, το νευρωνικό δίκτυο προσάρμοζε την εκτίμησή του σύμφωνα με το είδος των προσώπων που οι άνθρωποι σκεφτόντουσαν. Στο τελευταίο στάδιο, οι εικόνες που είχαν δημιουργηθεί από τον υπολογιστή αξιολογούνταν από τους συμμετέχοντες, όπου φάνηκε ότι εμφάνιζαν σχεδόν απόλυτη ομοιότητα με τα χαρακτηριστικά των προσώπων που είχαν προηγουμένως σκεφτεί. Το πείραμα είχε ποσοστό ακρίβειας 83%.
Η τεχνική συνδυάζει τις φυσικές αντιδράσεις των ανθρώπων με την ικανότητα του υπολογιστή να δημιουργεί νέες πληροφορίες. Στο πείραμα, ζητήθηκε από τους συμμετέχοντες να εστιάσουν στις εικόνες που δημιουργήθηκαν από τον υπολογιστή. Αντίστοιχα, ο υπολογιστής διαμόρφωνε τις εικόνες χρησιμοποιώντας τις διεγέρσεις του εγκεφάλου. Μέσα από αυτή τη διεργασία, ο υπολογιστής μπορεί να δημιουργήσει μια εντελώς καινούρια εικόνα που να ταιριάζει με την πρόθεση του χρήστη, αναφέρουν οι ερευνητές.
Διαβάστε σχετικά: Ο ανθρώπινος εγκέφαλος υπερβαίνει τις 6.000 σκέψεις την ημέρα
Οι ασυνείδητες σκέψεις ενδέχεται να βρουν τρόπο έκφρασης
Η δημιουργία εικόνων προσώπων αποτελεί μόνο ένα μικρό παράδειγμα των δυνατοτήτων αυτής της τεχνικής. Ένα πρακτικό όφελος αυτής της έρευνας είναι ότι οι υπολογιστές μπορούν να αυξήσουν την ανθρώπινη δημιουργικότητα.
Εάν κάποιος θέλει να σχεδιάσει ή να ζωγραφίσει κάτι αλλά δεν έχει την ικανότητα να το κάνει, ο υπολογιστής μπορεί να τον βοηθήσει να πραγματοποιήσει αυτό το στόχο, μέσα από την παρατήρηση της εστίασης της προσοχής του και της πρόβλεψης του τι θα ήθελε το άτομο να δημιουργήσει, σημειώνουν οι ερευνητές. Επίσης, πιστεύουν πως μπορεί να χρησιμοποιηθεί μελλοντικά, για την απόκτηση μεγαλύτερης κατανόησης της αντίληψης και των υποκείμενων διεργασιών του Νου.
Η τεχνική αυτή δεν αναγνωρίζει συγκεκριμένες σκέψεις αλλα απαντά στις συσχετίσεις που κάνουμε βάσει νοητικών κατηγοριών. Έτσι λοιπόν, παρ’ όλο που δεν έχουμε τη δυνατότητα να διακρίνουμε το συγκεκριμένο «ηλικιωμένο άτομο» που ένας συμμετέχοντας σκεφτόταν κατά τη διάρκεια του πειράματος, πιθανότατα να μπορέσουμε να καταλάβουμε περισσότερα για τις συσχετίσεις που κάνει ένα άτομο όταν σκέφτεται ένα ηλικιωμένο πρόσωπο. Συνεπώς, θεωρούμε πως με αυτόν τον τρόπο μπορούμε να αποκτήσουμε μια καλύτερη επίγνωση τόσο των κοινωνικών, των γνωστικών αλλά και των συναισθηματικών διαδικασιών του νου μας, δηλώνουν οι ερευνητές.
Αυτή η ιδέα παρουσιάζει ενδιαφέρον και από ψυχολογική άποψη.
Η αντίληψη για τους ηλικιωμένους ανθρώπους μπορεί να διαφέρει μεταξύ των ανθρώπων. Προσπαθούμε να ανακαλύψουμε αν η τεχνική αυτή θα αποκαλύψει κάποιες ασυνείδητες συσχετίσεις που κάνουμε, όπως για παράδειγμα, εάν ο υπολογιστής απεικονίζει πάντοτε τους ηλικιωμένους ανθρώπους ως χαμογελαστούς άντρες, συνοψίζουν οι ερευνητές.
Απόδοση: Παπακώστα Ναταλία - Ψυχολόγος
Επιμέλεια: PsychologyNow.gr
Πηγή
