Σύμφωνα με μια νέα έρευνα η κοινή πεποίθηση, ότι κάθε συναίσθημα αφήνει το δικό του «αποτύπωμα» στο σώμα, είναι λανθασμένη και ο τρόπος με τον οποίο το σώμα μας αλλάζει κατά τη διάρκεια του θυμού αλλά και άλλων συναισθημάτων, μπορεί να ποικίλει σε μεγάλο βαθμό.
Πώς νιώθετε όταν είσαι θυμωμένοι, ταραγμένοι, νευρικοί, εξαντλημένοι; Έχετε την ίδια αντίδραση κάθε φορά; Μοιάζει η αντίδρασή σας με αυτή του καλύτερού σας φίλου, του συναδέλφου σας ή του συντρόφου σας όταν θυμώνει; Κατά πάσα πιθανότητα, η απάντηση είναι όχι, καθώς η έκφραση του θυμού ποικίλει ανάλογα με την κατάσταση που βιώνουμε και τα πρόσωπα που εμπλέκονται σε αυτή.
Σύμφωνα με μια νέα έρευνα που διεξήχθη από το Πανεπιστήμιο Northeastern των ΗΠΑ με επικεφαλής την καθηγήτρια Ψυχολογίας Λίζα Φέλντμαν Μπάρετ, ο τρόπος με τον οποίο το σώμα μας αλλάζει κατά τη διάρκεια του θυμού αλλά και άλλων συναισθημάτων, μπορεί επίσης να ποικίλει σε μεγάλο βαθμό και τα ευρήματα αυτά ανατρέπουν την επικρατούσα άποψη εκατοντάδων ετών.
Οι ψυχολόγοι είχαν ως βάση την αντίληψη ότι τα είδη των συναισθημάτων, όπως ο θυμός, η λύπη, ο φόβος, η απέχθεια, η χαρά και η έκπληξη, αφήνουν τα δικά τους «σωματικά αποτυπώματα». Για παράδειγμα, η αρτηριακή πίεση ανεβαίνει όταν είμαστε θυμωμένοι ή ο καρδιακός παλμός αυξάνεται όταν φοβόμαστε. Όμως, αυτό το συμπέρασμα δεν ισχύει, σύμφωνα με τα ευρήματα της νέας έρευνας.
Οι ερευνητές από το Πανεπιστήμιο Northeastern πραγματοποίησαν μια μετα-ανάλυση σε περισσότερες από 200 μελέτες, όπου αξιολόγησαν τη συναισθηματική κατάσταση και τις αντίστοιχες σωματικές αλλαγές που προέκυψαν, σε πάνω από 8.400 άτομα. Τα αποτέλεσματα, τα οποία δημοσιεύθηκαν πρόσφατα στο περιοδικό Psychological Bulletin, έδειξαν ότι η ποικιλία είναι ο κανόνας, όταν πρόκειται για σωματικές αλλαγές που προκύπτουν από τα συναισθήματα που νιώθουμε.
Τα ευρήματά μας, μέσα από τη μελέτη εκατοντάδων ερευνών, δείχνουν ότι αυτή η κοινή πεποίθηση, ότι κάθε συναίσθημα αφήνει το δικό του «αποτύπωμα» στο σώμα, είναι λανθασμένη, δηλώνουν οι ερευνητές.
Για παράδειγμα, οι σωματικές αντιδράσεις όπως ο καρδιακός παλμός, η αναπνοή και η αρτηριακή πίεση παρουσιάζουν σημαντικές διακυμάνσεις σε όλα τα είδη συναισθημάτων. Με βάση την νέα έρευνα δεν υπάρχει, στην πραγματικότητα, ένα μοναδικό «σωματικό αποτύπωμα» για κάθε συναίσθημα, αλλά μάλλον ένα πλήθος πιθανών αντιδράσεων.
Προηγούμενη έρευνα από το Πανεπιστήμιο Northeastern, έδειξε επίσης ότι υπάρχουν ελάχιστα επιστημονικά στοιχεία που να επιβεβαιώνουν ότι τα συναισθήματα αντιστοιχούν σε συγκεκριμένες εκφράσεις του προσώπου. Αποδεικνύεται ότι οι άνθρωποι θυμώνουν περίπου το 20% του χρόνου τους. Παίρνουν πολλές εκφράσεις όταν είναι θυμωμένοι και επίσης μπορεί κάποιος να συνοφρυώνει το βλέμμα του, ενώ δεν είναι θυμωμένος. Η ποικιλία είναι, και πάλι, ο κανόνας, δηλώνουν οι ερευνητές.
Τι θα μπορούσαν να σημαίνουν αυτά τα ευρήματα για όσους ερευνούν τις συναισθηματικές εκφράσεις:
Η εξάλειψη αυτού του μύθου θα μπορούσε να έχει σημαντικές συνέπειες για όσους ασχολούνται με τις εφαρμογές μέτρησης συναισθημάτων, εξηγούν οι ερευνητές.
Αυτοί οι ερευνητές συνήθως υποθέτουν ότι η χρήση ενός μοτίβου φυσιολογικών αντιδράσεων μπορεί να παρέχει πληροφορίες για το πώς αισθάνεται ένα άτομο, όπως η προσπάθεια αξιολόγησης του βαθμού «ευτυχίας» μέσω των φυσιολογικών αντιδράσεων, προσθέτουν. Η συγκεκριμένη έρευνα δείχνει ότι η διαδικασία αυτή δεν είναι τόσο απλή. Τα νέα ευρήματα, υποστηρίζουν οι ερευνητές, αφορούν σε οργανισμούς που επικεντρώνονται στην ανάπτυξη συστημάτων τεχνητής νοημοσύνης για τη μέτρηση των ανθρώπινων συναισθημάτων. Αντί να δημιουργηθεί ένα καθολικό μοντέλο για τη μέτρηση του θυμού, χρειάζεται να δημιουργηθεί ένα μοντέλο που να μετράει τις διάφορες μεταβολές του θυμού ενός ατόμου με την πάροδο του χρόνου και ανάλογα με το πλαίσιο, δηλώνουν οι ερευνητές.
O Νηλ Χάρισον, κλινικός ερευνητής νευροψυχιατρικής στην Ιατρική Σχολή του Brighton and Sussex Medical School της Μεγάλης Βρετανίας, μελετά πως οι αλλαγές στο σώμα αλληλεπιδρούν με τον εγκέφαλο για να ρυθμίσουν το συναίσθημα. Υποστηρίζει ότι το ερώτημα του κατά πόσο τα διάφορα είδη συναισθημάτων έχουν ξεχωριστά σωματικά αποτυπώματα, απασχολεί τους επιστήμονες από την εποχή του Δαρβίνου.
Αυτή η εντυπωσιακή μελέτη αντιπροσωπεύει ίσως την πιο φιλόδοξη προσπάθεια για την επίλυση αυτού του ζητήματος, δηλώνει ο Χάρισον. Τα ευρήματα υποδεικνύουν ότι αντί να υιοθετήσουμε μια κλασική προσέγγιση, υπάρχει μια πιο θεμελιώδης ανάγκη να επανεξετάσουμε την ιδέα ύπαρξης συγκεκριμένων μοτίβων των συναισθημάτων που προκύπτουν από αυτόματες αντιδράσεις του νευρικού συστήματος.
Πηγή: medicalxpress.com
Μελέτη: Emotion fingerprints or emotion populations? A meta-analytic investigation of autonomic features of emotion categories.
Απόδοση: Λίλιαν Θάνου, Ψυχολόγος
Επιμέλεια: PsychologyNow.gr
