Που πάνε οι σκέψεις όταν νομίζουμε ότι τις έχουμε διαγράψει;
Πόσο πιστεύετε ότι μπορείτε να ελέγξετε τις σκέψεις σας; Τι γίνεται αν σας ζητήσουν να μην σκεφτείτε κάτι συγκεκριμένο, όπως, για παράδειγμα έναν ροζ ελέφαντα;
Μια πρόσφατη μελέτη με επικεφαλής ψυχολόγους από το Πανεπιστήμιο της Νέας Νότιας Ουαλίας, χαρτογράφησε τι συμβαίνει στον εγκέφαλο όταν ένα άτομο προσπαθεί να καταστείλει μια σκέψη. Οι νευροεπιστήμονες κατάφεραν να «αποκωδικοποιήσουν» την περίπλοκη εγκεφαλική δραστηριότητα χρησιμοποιώντας λειτουργική απεικόνιση εγκεφάλου (fMRI) και έναν αλγόριθμο απεικόνισης.
Τα ευρήματα δείχνουν ότι ακόμη και όταν ένα άτομο καταφέρει να αγνοήσει μια σκέψη, όπως αυτή του ροζ ελέφαντα, αυτή μπορεί να εξακολουθεί να υπάρχει σε ένα άλλο μέρος του εγκεφάλου, χωρίς το άτομο να το γνωρίζει.
Καταφέραμε να ανακαλύψουμε την οπτική αναπαράσταση της σκέψης, ακόμη και όταν οι συμμετέχοντες πίστευαν ότι είχαν διαγράψει με επιτυχία την συγκεκριμένη εικόνα από το μυαλό τους, αναφέρουν οι ερευνητές.
Αυτό υποδηλώνει ότι οι νοητικές εικόνες μπορούν να σχηματιστούν ακόμη και όταν προσπαθούμε να τις σταματήσουμε, προσθέτουν.
Η μελέτη, η οποία δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό Cognitive Neuroscience, εξέτασε την εγκεφαλική δραστηριότητα δεκαπέντε συμμετεχόντων, καθώς ολοκλήρωσαν αρκετές απεικονίσεις και ασκήσεις καταστολής σκέψης.
Στους συμμετέχοντες δόθηκε η γραπτή εντολή, να μην σκεφτούν ούτε ένα πράσινο μπρόκολο ούτε ένα κόκκινο μήλο. Για να κάνουν αυτή την άσκηση ακόμη πιο δύσκολη, τους ζητήθηκε να μην αντικαταστήσουν την εικόνα με κάποια άλλη σκέψη.
Μετά από 12 δευτερόλεπτα, οι συμμετέχοντες επιβεβαίωσαν εάν κατάφεραν να καταστείλουν επιτυχώς την εικόνα ή εάν η καταστολή της συγκεκριμένης σκέψης είχε αποτύχει. Οκτώ άνθρωποι ήταν πεπεισμένοι ότι είχαν καταστείλει επιτυχώς αυτές τις εικόνες, ωστόσο οι σαρώσεις εγκεφάλου τους δεν συμβάδιζαν με τις δηλώσεις τους.
Ο οπτικός φλοιός, το μέρος του εγκεφάλου που είναι υπεύθυνο για τις νοητικές εικόνες, φάνηκε να δημιουργεί σκέψεις χωρίς την επίγνωση των συμμετεχόντων, δηλώνουν οι ερευνητές.
Διαβάστε σχετικά: Kάθε άνθρωπος έχει έναν «μοναδικό» εγκέφαλο
Οι νευρώνες του εγκεφάλου τέθηκαν σε λειτουργία, ενώ στη συνέχεια τροφοδοτούσαν οξυγόνο στο αίμα, κάθε φορά που γινόταν μια σκέψη. Αυτή η κίνηση οξυγόνου, η οποία μετρήθηκε από τη συσκευή fMRI, δημιούργησε συγκεκριμένα χωρικά μοτίβα στον εγκέφαλο.
Οι ερευνητές αποκωδικοποίησαν αυτά τα χωρικά μοτίβα χρησιμοποιώντας έναν αλγόριθμο, ο οποίος χρησιμοποιεί ανάλυση μοτίβων μέσω ογκοστοιχείων (MVPA). Ο αλγόριθμος αυτός μπόρεσε να διακρίνει τα μοτίβα του εγκεφάλου που προκλήθηκαν από τις εντολές που δόθηκαν στους συμμετέχοντες.
Το MVPA είναι ένας τύπος αλγορίθμου αποκωδικοποίησης που βασίζεται στη μηχανική μάθηση, η οποία μας επιτρέπει να διαβάζουμε τις σκέψεις, λένε οι ερευνητές.
Χρησιμοποιώντας αυτόν τον αλγόριθμο, μπορούμε να δούμε τι φαντάζονται οι άνθρωποι ακόμη και όταν δεν έχουν επίγνωση των σκέψεων που κάνουν.
Οι σαρώσεις έδειξαν ότι οι συμμετέχοντες χρησιμοποίησαν το αριστερό ημισφαίριο του εγκεφάλου τους για να κάνουν την σκέψη, και το δεξί ημισφαίριο για να δοκιμάσουν να την καταστείλουν. Οι ερευνητές ελπίζουν ότι αυτή η λειτουργική χαρτογράφηση του εγκεφάλου, θα βοηθήσει τους μελλοντικούς ερευνητές να γνωρίζουν ποιες περιοχές του εγκεφάλου χρειάζεται να στοχεύσουν για πιθανές θεραπείες παρεμβατικών σκέψεων.
Αυτή η μελέτη μπορεί να σας βοηθήσει να κατανοήσετε γιατί η προσπάθεια να μην σκεφτείτε κάτι, πάντα αποτυγχάνει, αναφέρουν οι ερευνητές.
Για παράδειγμα, για κάποιον που προσπαθεί να σταματήσει το κάπνισμα, η προσπάθεια να μην σκεφτεί να κάνει ένα τσιγάρο, είναι μια πολύ κακή στρατηγική.
Γνωρίζαμε ότι μπορούμε να έχουμε συνειδητή και ασυνείδητη αντίληψη στον οπτικό φλοιό του εγκεφάλου, όπως για παράδειγμα, μπορεί να δείξουμε σε κάποιον την εικόνα μιας αράχνης και έπειτα να την κάνουμε αόρατη, αλλά ο εγκέφαλός του θα συνεχίσει να την επεξεργάζεται, υποστηρίζουν οι ερευνητές. Ωστόσο, μέχρι τώρα, δεν ξέραμε ότι αυτό γίνεται, επίσης, με τις σκέψεις.
Ενδιαφερόμαστε ιδιαίτερα για την ιδέα ότι η φαντασία μπορεί να είναι ασυνείδητη, ότι αυτές οι σκέψεις μπορούν να εμφανιστούν και να επηρεάσουν τη συμπεριφορά μας, χωρίς καν να το παρατηρήσουμε. Τα ευρήματα αρχίζουν να υποδηλώνουν ότι οι ασυνείδητες σκέψεις όντως προκύπτουν και ότι μπορούμε να τις αποκωδικοποιήσουμε.
Έρευνα: Roger Koenig-Robert et al. Decoding Nonconscious Thought Representations during Successful Thought Suppression, Journal of Cognitive Neuroscience (2020)
Απόδοση - Επιμέλεια: PsychologyNow.gr
