Η απλή αποθήκευση μίας πληροφορίας, όπως ενός αρχείου σε έναν υπολογιστή, μπορεί να μας βοηθήσει να μαθαίνουμε καλύτερα τις νέες πληροφορίες, σύμφωνα με μία νέα έρευνα που δημοσιεύεται στο “Psychological Science”, ένα περιοδικό του “Association for Psychological Science”. Η έρευνα δείχνει ότι η αποθήκευση βοηθά στην απελευθέρωση γνωστικών πόρων που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την αποθήκευση νέων πληροφοριών.
«Τα ευρήματα, μας δείχνουν ότι οι άνθρωποι είναι πολύ καλύτεροι στο να μαθαίνουν και να θυμούνται νέες πληροφορίες αφού έχουν αποθηκεύσει τις προηγούμενες», λέει ο επιστήμονας ψυχολόγος και συγγραφέας της μελέτης, Benjamin Storm του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας στη Σάντα Κρουζ. «Η ιδέα είναι πολύ απλή: η αποθήκευση ενεργεί ως μια μορφή ‘αποφόρτωσης’ πληροφοριών. Εξασφαλίζοντας ότι ορισμένα στοιχεία θα είναι ψηφιακά προσβάσιμα, μπορούμε να ανακατανείμουμε τους γνωστικούς μας πόρους μακριά από τη διατήρηση των εν λόγω πληροφοριών και να επικεντρωθούμε αντί αυτών στην απομνημόνευση νέων πληροφοριών».
Οι ερευνητές εξέτασαν την αλληλεπίδραση ανάμεσα στη μνήμη και την τεχνολογία. Ενώ οι προηγούμενες έρευνες είχαν δείξει ότι η αποθήκευση πληροφοριών σε μια ψηφιακή συσκευή, όπως έναν υπολογιστή ή μία φωτογραφική μηχανή, δεν ωφελεί τη μνήμη στην ανάκληση αυτών, οι ερευνητές υπέθεσαν ότι μπορεί να υπάρχει μια αντίθετη θετική πλευρά σε αυτήν.
«Έχουμε την τάση να σκεφτόμαστε ότι η λήθη είναι μία αποτυχία της μνήμης, αλλά η έρευνα δείχνει ότι η λήθη διαδραματίζει ουσιαστικό ρόλο στην υποστήριξη της προσαρμοστικής λειτουργίας της μνήμης και της γνωστικής λειτουργίας», εξηγούν οι ψυχολόγοι.
Στην πρώτη μελέτη, οι ερευνητές έβαλαν 20 φοιτητές να χρησιμοποιήσουν υπολογιστές και να μελετήσουν ορισμένα ζεύγη αρχείων PDF (αρχείο Α και αρχείο Β). Κάθε PDF περιείχε έναν κατάλογο με 10 κοινά ουσιαστικά.
Οι μαθητές είχαν 20 δευτερόλεπτα για να μελετήσουν το αρχείο Α πριν το κλείσουν. Στη συνέχεια μελέτησαν το αρχείο Β για 20 δευτερόλεπτα και αμέσως μετά ρωτήθηκαν πόσα ουσιαστικά μπορούσαν να θυμηθούν από το συγκεκριμένο αρχείο. Μόνο μετά από αυτό, εξετάστηκε η μνήμη τους για το αρχείο Α.
Είναι σημαντικό ότι στις μισές από τις δοκιμές, είπαν στους συμμετέχοντες να αποθηκεύσουν το αρχείο Α σε ένα συγκεκριμένο φάκελο αφού το μελετήσουν. Στο άλλο μισό των δοκιμών τους είπαν απλά να κλείσουν το αρχείο.
Ακριβώς, όπως οι ερευνητές ανέμεναν, οι συμμετέχοντες ανακάλεσαν περισσότερες λέξεις από το αρχείο Β, όταν είχαν σώσει το αρχείο Α από ό,τι όταν το είχαν απλά κλείσει. Μια δεύτερη μελέτη με μια ξεχωριστή ομάδα 48 προπτυχιακών φοιτητών επιβεβαίωσε τα αποτελέσματα αυτά.
Όμως, η δεύτερη μελέτη αποκάλυψε επίσης ότι η αποθήκευση που σχετίζεται με τα φαινόμενα της μνήμης εξαρτάται από το πόσο αξιόπιστη πίστευαν οι μαθητές ότι ήταν η διαδικασία αποθήκευσης. Όταν στους φοιτητές είπαν ότι η αποθηκευμένη έκδοση του αρχείου Α δεν μπορεί να μείνει για πολύ αποθηκευμένη και ότι το περιεχόμενό της μπορεί να μην ήταν προσβάσιμο, δεν παρουσίασαν μνημονικά οφέλη από την αποθήκευση. Δηλαδή, όταν νόμιζαν ότι η αποθήκευση ήταν αναξιόπιστη, η μνήμη των φοιτητών για το αρχείο Β ήταν η ίδια, ανεξάρτητα από το αν είχαν σώσει το Αρχείο Α.
«Καθώς η τεχνολογία εξελίσσεται, οι υπολογιστές και τα έξυπνα τηλέφωνα καθιστούν ευκολότερη και πιο εύκολη την αποθήκευση των πληροφοριών, η οποία φαίνεται να έχει σημαντικές συνέπειες για τους τρόπους με τους οποίους λειτουργεί η μνήμη μας», λένε οι ερευνητές. «Εκμεταλλευόμενοι τους υπολογιστές και τις άλλες ψηφιακές συσκευές, σαν επεκτάσεις της μνήμης, οι άνθρωποι μπορεί να προστατέψουν τους εαυτούς τους από το κόστος της λήθης, ενώ να εκμεταλλευτούν τα οφέλη της».
Οι ερευνητές πιστεύουν ότι τα οφέλη της μνήμης από την αποθήκευση προηγούμενων πληροφορίων μπορεί να έχουν ακόμη και ευρείες επιπτώσεις για το πώς σκεφτόμαστε γενικότερα:
«Για να βρούμε μία νέα ιδέα ή να λύσουμε ένα πρόβλημα, απαιτείται συχνά να σκεφτόμαστε εκτός του στενού πλαισίου και 'ξεχνώντας' τις προηγούμενες πληροφορίες μας επιτρέπεται να το κάνουμε αυτό», λένε οι ερευνητές. «Βοηθώντας μας να βελτιώσουμε την προσβασιμότητα των παλαιών πληροφοριών, η αποθήκευση μπορεί να διευκολύνει την ικανότητά μας να σκεφτούμε νέες ιδέες και να λύσουμε δύσκολα προβλήματα».
Πηγή: Psychological Science
