Οι εγκέφαλοι μας είναι περισσότερο συγχρονισμένοι με των άλλων από ό, τι νομίζουμε.
Όσο πληθαίνουν τα περιστατικά ασθενών με Covid, η διατήρηση σωματικής απόστασης από τους άλλους γίνεται ολοένα και πιο αναγκαία. Μια νέα έρευνα του UCLA αποκαλύπτει τον τρόπο που ο εγκέφαλός πλοηγείται σε μέρη και καταγράφει την κίνηση άλλων ανθρώπων που βρίσκονται στον ίδιο χώρο.
Τα ευρήματα της έρευνας, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Nature, υποστηρίζουν ότι ο ανθρώπινος εγκέφαλος έχει την ικανότητα να κωδικοποιεί και να παρακολουθεί πού βρίσκονται οι υπόλοιποι άνθρωποι σε σχέση με μας σε ένα συγκεκριμένο χώρο.
Μελετήσαμε πώς αντιδρά ο εγκέφαλός μας όταν περιηγούμαστε σε έναν χώρο – πρώτα μόνοι μας και στη συνέχεια με τη συνοδεία άλλων ατόμων, αναφέρει η επικεφαλής της έρευνας Νάνθια Σάθανα, επίκουρη καθηγήτρια Νευροχειρουργικής και Ψυχιατρικής στην Ιατρική Σχολή David Geffen του UCLA και στο Jane and Terry Semel Iνστιτούτο Νευροεπιστήμης και Ανθρώπινης Συμπεριφοράς.
Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι ο εγκέφαλός μας δημιουργεί έναν γενικό κώδικα για να μπορούμε να μπαίνουμε στη θέση άλλων ατόμων, προσθέτει η Σάθανα, στο ερευνητικό εργαστήριο της οποίας μελετούν τη λειτουργία του εγκεφάλου όταν σχηματίζει και ανακαλεί πληροφορίες.
Η Σάθανα και οι συνεργάτες της μελέτησαν τους εγκεφάλους ασθενών με επιληψία, στους οποίους είχαν εμφυτεύσει ηλεκτρόδια για να ελέγχουν τις επιληπτικές κρίσεις. Τα ηλεκτρόδια τοποθετήθηκαν χειρουργικά στον μέσο κροταφικό λοβό, το κέντρο του εγκεφάλου που έχει συνδεθεί με τη μνημονική λειτουργία και που πιθανώς ρυθμίζει τη δυνατότητα πλοήγησης, όπως κάνει ένα GPS.
Προηγούμενες μελέτες σε τρωκτικά έχουν δείξει ότι εγκεφαλικά κύματα χαμηλής συχνότητας στους νευρώνες του μέσου κροταφικού λοβού τα βοηθούν να προσανατολίζονται και να μετακινούνται σε ένα νέο χώρο, αναφέρει ένας από τους κύριους συγγραφείς της έρευνας, ο Ματίας Στανγκλ, μεταδιδακτορικός φοιτητής στο εργαστήριο της Σάθανα. Θέλαμε να ερευνήσουμε αυτή την ιδέα και σε ανθρώπους –να εξετάσουμε δηλαδή αν θα μπορούσαν να παρακολουθούν και να καταγράφουν τις κινήσεις των διπλανών τους σε έναν χώρο– ωστόσο η υπάρχουσα τεχνολογία μας εμπόδιζε.
Με τη βοήθεια ενός χρηματικού βραβείου από τη Πρωτοβουλία BRAIN των Εθνικών Ινστιτούτων Υγείας, οι συνεργάτες του εργαστηρίου της Σάθανα δημιούργησαν ένα ειδικό σακίδιο το οποίο περιείχε έναν υπολογιστή που συνδεόταν ασύρματα με τα ηλεκτρόδια του εγκεφάλου. Αυτό τους έδωσε τη δυνατότητα να μελετήσουν τους συμμετέχοντες στην έρευνα όταν μετακινούνταν ελεύθερα σε έναν χώρο, αντί να εξετάζονται ακίνητοι σε έναν τομογράφο ή να είναι συνδεδεμένοι με κάποια συσκευή.
Σε αυτό το πείραμα, κάθε ασθενής φορούσε το σακίδιο και του ζητούσαν να εξερευνήσει ένα άδειο δωμάτιο και να βρει ένα κρυμμένο σημείο, το οποίο έπρεπε να θυμάται. Όσο λοιπόν περπατούσε, το σακίδιο κατέγραφε τα εγκεφαλικά κύματα, τις κινήσεις των ματιών και τη διαδρομή που διέσχιζε μέσα στο δωμάτιο σε πραγματικό χρόνο.
Όσο οι συμμετέχοντες εξερευνούσαν το δωμάτιο, τα εγκεφαλικά τους κύματα έρεαν με ένα συγκεκριμένο μοτίβο, υποδεικνύοντας ότι ο εγκέφαλος χαρτογραφεί τους τοίχους και τα υπόλοιπα εμπόδια του χώρου. Σημειωτέον, τα εγκεφαλικά κύματα των συμμετεχόντων έρεαν με τον ίδιο τρόπο όταν στέκονταν σε μια γωνία του δωματίου και έβλεπαν κάποιο άλλο άτομο να πλησιάζει εκείνο το κρυμμένο σημείο που είχαν εντοπίσει οι ίδιοι.
Τα αποτελέσματα του πειράματος υποδηλώνουν ότι ο εγκέφαλός μας είναι ικανός να παράγει έναν «χάρτη» για να εντοπίζει πού βρίσκεται το ίδιο το άτομο αλλά και όλα τα υπόλοιπα μέσα στον ίδιο χώρο.
Διαβάστε σχετικά: Γιατί ο εγκέφαλός μας ανακαλεί ευκολότερα κάποιες λέξεις ενώ άλλες όχι;
Γιατί αυτό είναι σημαντικό;
Στην καθημερινότητά μας απαιτείται συνεχώς να περιηγούμαστε ανάμεσα σε άλλους ανθρώπους στον ίδιο χώρο, αναφέρει η Σάθανα, που είναι επίσης επίκουρη καθηγήτρια Ψυχολογίας στο Κολλέγιο Γραμμάτων και Επιστήμης του UCLA και Βιο-μηχανικής στη Σχολή Μηχανικής Henry Samueli. Για παράδειγμα, να επιλέγουμε τη μικρότερη ουρά στο αεροδρόμιο, να βρίσκουμε θέση σε ένα γεμάτο πάρκινγκ ή να αποφεύγουμε να πέσουμε πάνω σε κάποιον σε μια χορευτική πίστα.
Σύμφωνα με ένα δεύτερο εύρημα, η ομάδα του UCLA ανακάλυψε ότι το πού εστιάζουμε την προσοχή μας μπορεί να επηρεάζει τον τρόπο με τον οποίο ο εγκέφαλός μας χαρτογραφεί την τοποθεσία μας. Για παράδειγμα, ο εγκέφαλος των συμμετεχόντων εξέπεμπε ισχυρότερα κύματα όταν έψαχναν για το κρυμμένο σημείο –ή παρακολουθούσαν κάποιο άλλο άτομο να πλησιάζει εκείνη την τοποθεσία– από ό,τι όταν απλά εξερευνούσαν τον χώρο.
Τα ευρήματά μας υποστηρίζουν την ιδέα ότι, σε συγκεκριμένες ψυχικές καταστάσεις, αυτή η αλληλουχία των εγκεφαλικών κυμάτων μπορεί να μας βοηθήσουμε να αναγνωρίζουμε τα όρια, δηλώνει ο Στανγκλ. Σε αυτή την περίπτωση, ήταν όταν οι άνθρωποι είχαν εστιάσει σε έναν στόχο και έψαχναν για κάτι.
Οι μελλοντικές έρευνες θα εξερευνήσουν πώς οι ανθρώπινες εγκεφαλικές αλληλουχίες αντιδρούν σε πιο περίπλοκες κοινωνικές συνθήκες, και εκτός εργαστηρίου. Η ομάδα του UCLA έχει καταστήσει το σακίδιο διαθέσιμο και σε άλλους ερευνητές, ώστε να επιταχυνθεί η εξερεύνηση του εγκεφάλου και συναφών διαταραχών.
Έρευνα: Matthias Stangl, Uros Topalovic, Cory S. Inman, Sonja Hiller, Diane Villaroman, Zahra M. Aghajan, Leonardo Christov-Moore, Nicholas R. Hasulak, Vikram R. Rao, Casey H. Halpern, Dawn Eliashiv, Itzhak Fried, Nanthia Suthana. Boundary-anchored neural mechanisms of location-encoding for self and others. Nature, 2020
Απόδοση: Ναταλία Παπακώστα, Ψυχολόγος
Επιμέλεια: Ισμήνη Τσοχαλή, επιμελήτρια κειμένων
Πηγή
